“Προσπαθούμε να οικοδομήσουμε την ανθρωπότητα”—Ο Vijay Prashad για τον κινεζικό σοσιαλισμό και τον διεθνισμό σήμερα

Neighborhood community workers conduct door-to-door visits to ensure community prevention and control of COVID-19 at a street near the Yellow Crane Pavilion in Wuhan, Hubei. Feb. 7, 2020. (Source: Xinhua/Xiao Yijiu)

Neighborhood community workers conduct door-to-door visits to ensure community prevention and control of COVID-19 at a street near the Yellow Crane Pavilion in Wuhan, Hubei. Feb. 7, 2020. (Source: Xinhua/Xiao Yijiu)


QIAO: Η Τριηπειρωτική πρόσφατα δημοσίευσε μια υπέροχη έκθεση με τίτλο “Κίνα και CoronaShock”, η οποία περιγράφει λεπτομερώς το χρονοδιάγραμμα αντίδρασης της Κίνας ενάντια στην πανδημία και απαντά σε πολλά παραπλανητικά αμερικανικά ειδησεογραφικά ρεπορτάζ για την υποτιθέμενη “κακή απάντηση” της Κίνας και τη σιωπή της για τους “πληροφοριοδότες”. Γιατί θεωρήσατε σημαντικό να προσφέρετε αυτή τη απάντηση, και γιατί πιστεύετε την κυβέρνηση των ΗΠΑ και τα συμβατικά μέσα ενημέρωσης ποντάρουν με ζήλο σε αυτή την αφήγηση της κινεζικής κακοδιαχείρισης;

VIJAY PRASHAD: Είναι πολύ καλή ερώτηση. Θα ήθελα να ξεκινήσω λέγοντας ότι προσωπικά ενδιαφέρομαι πολύ για τις επιδημίες και τις πανδημίες. Στην πραγματικότητα, το πρώτο δημοσιευμένο κομμάτι που είχα ποτέ ήταν για την επιδημία χολέρας του 1832. Είναι ενδιαφέρον γιατί η επιδημία χολέρας ξεκινησε στη Βεγγάλη, κοντά εκεί που γεννήθηκα, το 1817 και ταξιδευσε σε χερσαίες περιοχές μέσω της Ρωσίας, σε μέρη της Μέσης Ανατολής και τελικά έρχεται στη Γαλλία, τη Βρετανία και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Και συνεχίζεται για 100 χρόνια. Έχουμε την επιδημία του 1832, την επιδημία του 1848, και ούτω καθεξής.

Είναι κυριολεκτικά εκατό χρόνια ταξιδιού χολέρας. Όταν ήταν στη Ρωσία, στα λιμάνια της Βαλτικής, οι Γάλλοι είπαν, “Δεν πρόκειται να έρθει ποτέ εδώ επειδή αυτή είναι η ασιατική χολέρα. Οι υπάνθρωποι υποφέρουν από αυτά τα πράγματα. Δεν μας επηρεάζει. Δεν πρόκειται να το κολλήσουμε. Επιπλέον, είμαστε μια δημοκρατία. Όχι μόνο είμαστε Καυκάσιοι, αλλά είμαστε μια δημοκρατία.” Φυσικά, αυτή η καταραμένη χολέρα ήρθε και κατέστρεψε την Ευρώπη και κατέστρεψε τη Βρετανία.

Έτσι, με ενδιέφερε πολύ το πώς αυτές οι επιδημίες, πανδημίες και ασθένειες φυλετικοποιούνται. Τη στιγμή που ο Τραμπ χρησιμοποίησε τη φράση “Κινέζος ιός”, είπα, έλα τωρα. Ξέρετε, κύριε Τραμπ, αυτό είναι αστείο, γιατί μας επιστρέφετε σε μια αυτοκρατορική αφήγηση του 19ου αιώνα για μια πανδημία. Είστε απλά μέρος μιας παλιάς συζήτησης που θέλει την Ασία ως “αποστολέα ασθενειών.” Όταν στην πραγματικότητα ξέρουμε ότι μερικές από τις χειρότερες επιδημίες προέρχονται από τη Δύση. Η γρίπη των πτηνών του 1918, η λεγόμενη ισπανική γρίπη, δεν είχε καμία σχέση με την Ισπανία. Ξέρετε, η καημένη η Ισπανία ήταν η μόνη χώρα που ανέφερε τη γρίπη και επομένως ονομάστηκε ισπανική γρίπη. Αλλά αυτή η γρίπη ξεκινά στο Κάνσας. Ξεκινά σε μια στρατιωτική φάρμα κοτόπουλων. Αυτές οι επιδημίες προέρχονται από τη βιομηχανική γεωργία, την καταπάτηση των δασών, είναι ένα πρόβλημα του εκσυγχρονισμού. Δεν έχει καμία σχέση με τους Κινέζους ή τους Ασιάτες, αυτός ο επιθετικός τρόπος. Αυτό ήταν το πρώτο κίνητρο. Νομίζω ότι αυτό πρέπει να ειπωθεί.

Δεύτερον, στην Κίνα, υπάρχει μια συζήτηση, μια κατανοητή συζήτηση: Πότε το μάθατε για πρώτη φορά; Ήταν 26 Δεκεμβρίου; Ήταν 5 Δεκεμβρίου; Η ίδια η κυβέρνηση ερευνά τι συνέβη. Υπήρχε κάποιο ελάττωμα στο σύστημα και ούτω καθεξής; Αυτό είναι σημαντικό. Όταν οι άνθρωποι λένε “Η Κίνα αποσιωπά, η Κίνα το έκανε αυτό”, βλέπουν την Κίνα ως μονολιθική οντότητα. Δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα που να λέγεται Κίνα, φίλοι μου. Υπάρχει μια κυβέρνηση στην οποία υπάρχουν ανταγωνιζόμενοι μεταξύ τους. Υπάρχουν επαρχιακές κυβερνήσεις. Υπάρχουν γιατροί που διαφωνούν με άλλους γιατρούς. Είναι μια ανθρώπινη κοινωνία. Δεν είναι γενικά Κίνα. Ξέρεις, όπως τα ρομπότ, όπου όλα σκέφτονται το ίδιο.

Έτσι με τους συναδέλφους μου [Du Xiajun και Zhu Weiyan] αποφασίσαμε να προσπαθήσουμε πρώτα να βγάλουμε το χρονοδιάγραμμα. Πότε οι πρώτοι γιατροί στο Hubei είπαν, κοιτάξτε, υπάρχει πρόβλημα εδώ, υπάρχει μια άγνωστη γρίπη; Τι συμβαίνει; Σκιαγράφηση στους πνεύμονες και αξονική τομογραφία, σαρώσεις κτλ, κτλ. Ας δούμε το χρονοδιάγραμμα.

Το δεύτερο ερώτημα που πρέπει να τεθεί είναι, υπήρξε συζήτηση εντός των κινεζικών θεσμικών οργάνων; Ναι, έγινε συζήτηση. Είναι σημαντικό να καταγραφεί αυτό, ξέρεις. Και αυτό ήταν το δεύτερο πράγμα, να επισημάνουμε στοιχεία αυτής της συζήτησης.

Υπήρξαν επιπλήξεις ανθρώπων; Ναι, υπήρχαν επιπλήξεις ανθρώπων επειδή μάντεψε τι; Φανταστείτε… είμαι γιατρός. Κάτι βλέπω. Το έβαλα σε ένα λογαριασμό στο WeChat, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με τους φίλους μου. Με επιπλήττουν. Αυτό συμβαίνει. Όπως, ο διοικητής ενός αμερικανικού πλοίου αν βγαίνει έξω και γράφει ένα γράμμα στην εφημερίδα της γενέτειράς του ή το διαρρέει στις ειδήσεις και η διοίκηση του Τραμπ τον απομακρύνει από τη διοίκηση του πλοίου. Αυτή είναι αποσιώπηση που λένε; Όχι, λειτουργούσε εκτός της ιεραρχίας. Είναι διαφορετικό πράγμα. Κάποιος έπρεπε να έρθει και να κάνει κάποιες λογικές παρατηρήσεις:

Ένα: Ο κινεζικός ιατρικός τομέας μελέτης, αρχικά—στο Wuhan, στο Hubei—δεν ήξερε τι αντιμετώπιζαν. Αυτό είναι σημαντικό να καθοριστεί. Δεν ήταν όπως στις 26 Δεκεμβρίου που ήξεραν “πως αυτός είναι ο νέος κορονοϊός.” Εννοώ, δεν είχαν ιδέα τι ήταν αυτό. Αυτό ήταν πολύ σημαντικό. Έπρεπε να πούμε την ιστορία: Πώς έμαθαν τι ήταν αυτό, όταν ενημέρωσαν την κινεζικο Κέντρο Πρόληψης Νόσων(CDC) μόλις τρεις ημέρες αργότερα. Στις 26 Δεκεμβρίου, έχουν ήδη ενημερώσει το κινεζικό CDC.

Τρεις μέρες αργότερα, το CDC της Κίνας ενημέρωσε το ΠΟΥ. Στις 31 Δεκεμβρίου, ο επικεφαλής του CDC της Κίνας καλεί το CDC των ΗΠΑ. Τώρα είναι θέμα ημερών. Ακόμα δεν έχουν όνομα για τον ιό. Έχουν ήδη ενημερώσει τους Αμερικανούς. Και συνεχίζουν να λέτε ότι καταστέλλουν την πληροφορία. Είναι η βασική δεοντολογία ενός δημοσιογράφου. Ο επικεφαλής του CDC των Η.Π.Α. λέει “Με κάλεσαν κατά τη διάρκεια των διακοπών. Ο επικεφαλής του CDC της Κίνας έκλαιγε στο τηλέφωνο.” Αυτός είναι ο επικεφαλής του CDC των ΗΠΑ που λέει ότι αυτές οι πληροφορίες παραδόθηκαν στις 31 Δεκεμβρίου 2019.

Γιατί λοιπόν το Associated Press λέει ότι η Κίνα κατέστειλε τα πάντα από τις 14 Ιανουαρίου μέχρι τις 20 Ιανουαρίου; Πώς θα μπορούσαν να καταστείλουν την πληροφορία όταν ήδη στις αρχές Ιανουαρίου ο ΠΟΥ στο λογαριασμό του στο Twitter και στην ιστοσελίδα του, είπε ότι υπάρχει σοβαρό ζήτημα στο Wuhan; Εδώ παίζεται ένα ιδεολογικό παιχνίδι για δύο κυρίως λόγους. Πρώτον, θα μπορούν να πουν ότι η Κίνα είναι υπεύθυνη για όλα, ακόμα και αν τα σκατώσουμε, αν δεν προετοιμαστούμε, οπως ο Τραμπ δεν προετοιμάστηκε και οι Ιταλοί δεν προετοιμάστηκαν. Αν οι δυτικοί ηγέτες δεν είχαν προετοιμαστεί, να μην κατηγορήσουμε τους Δυτικούς ηγέτες, αλλά να κατηγορήσουμε την Κίνα. Είναι πολύ βολικό. Αυτό είναι μέρος αυτού.

Το άλλο μέρος είναι, ξέρετε, μπορείτε πάντα να χρησιμοποιήσετε το χρυσό δαχτυλίδι του ρατσισμού. Το πιο εύκολο πράγμα είναι να πω “κοιτάξτε τους Κινέζους, τρώνε παράξενα τρόφιμα, οχι μόνο τρώνε σκύλους και παγκολίνο και νυχτερίδες και ένας Θεός ξέρει τι”. Αλλά αν κοιτάξετε την επιστημονική βιβλιογραφία, οι επιστήμονες λένε ότι δεν ξέρουμε τον δρόμο της μετάδοσης. Ας μην προϋποθέτουμε ότι είναι νυχτερίδα, πανγκολίνο, μετά άνθρωποι. Δεν είναι τόσο εύκολο. Τώρα υπάρχει ένας πολύ κακόβουλος ισχυρισμός ότι το Ινστιτούτο Ιολογίας στο Wuhan ανέπτυξε τον ιό και μετά διέρρευσε ο ιός. Η επιστημονική βιβλιογραφία λέει ότι δεν υπάρχει καμία άμεση, μοναδική εξήγηση, αλλά το 90% των μέσων ενημέρωσης και η διοίκηση του Τραμπ, ο Μάικ Πομπέο και άλλοι, καθοδηγούν ένα σκληρό ιδεολογικό παιχνίδι. Οπότε είναι ενάντια σε αυτό το αντιεπιστημονικό, εξαιρετικά ιδεολογικό πολιτικό παιχνίδι, οι τρεις εμείς συγγραφείς θεωρήσαμε ότι άξιζε τον κόπο να γράψουμε τη σειρά.

Dadongmen neighborhood workers provide free vegetables for some residents in Wuchang District of Wuhan, Hubei Province, Feb. 9, 2020. (Xinhua)

Dadongmen neighborhood workers provide free vegetables for some residents in Wuchang District of Wuhan, Hubei Province, Feb. 9, 2020. (Xinhua)

QIAO: Είμαστε περίεργοι να ακούσουμε τις σκέψεις σας για το πώς ο COVID-19 διαμορφώνει την υπάρχουσα γεωπολιτική δυναμική. Έχουμε δει διαμάχες και ανταγωνισμό για ανεπαρκείς ιατρικές προμήθειες μεταξύ των ευρωπαϊκών εθνών, διαπληκτισμούς μεταξύ των ΗΠΑ και της ΕΕ, και εξαιρετικά ορατή βοήθεια από την Κούβα και την Κίνα σε μέρη όπως η Ιταλία και η Ισπανία.

Ποια είναι η γνώμη σας για τον ρόλο της Κίνας στην παγκόσμια γεωπολιτική, ιδίως όσον αφορά τη δημιουργία χώρου για πολυμερείς σχέσεις πέρα από το ηγεμονικό παγκόσμιο σύστημα των ΗΠΑ; Και πώς μπορεί αυτή η πανδημία να διαμορφώνει αυτές τις τάσεις;

VIJAY PRASHAD: Πρώτα, ας πάμε λίγο πίσω. Αν κοιτάξετε πίσω σε αυτή την πολύ πυκνή περίοδο μεταξύ 2001 και 2004, έχετε τις Ηνωμένες Πολιτείες που πηγαίνουν σε πόλεμο στο Ιράκ, την χρηματιστηριακή  αναταραχή της φούσκας της τεχνολογίας, το SARS που χτυπά την Ανατολική Ασία, με την Ανατολική Ασία μόλις έξω από την οικονομική κρίση του 1997. Είναι μια περίοδος μεγάλης πυκνότητας.

Υπήρχε μεγάλη ανησυχία για το τι έκαναν οι Αμερικανοί. Ο πόλεμος στο Ιράκ έδειξε στους ανθρώπους σε πολλές από αυτές τις χώρες ότι οι ΗΠΑ είναι μια ανεξέλεγκτη κυβέρνηση. Στράφηκαν στον πόλεμο κατά του Ιράκ, χωρίς καμία πραγματική ανησυχία για τις λογικές προειδοποιήσεις. Μόλις πήγαν και κατέστρεψαν τη χώρα. Πριν από αυτό, η Κίνα ειδικότερα ήταν αρκετά διστακτική να ενταχθεί σε πλατφόρμες διεθνούς συνεργασίας με τις χώρες του Τρίτου Κόσμου. Η Κίνα διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στον ΟΗΕ. Για παράδειγμα, κατά τη δεκαετία του 1960 υπήρχε μια ομάδα με την ονομασία G-77, μια ομάδα αναπτυσσόμενων χωρών. Η Κίνα δεν εντάχθηκε στο μπλοκ αυτό. Αλλά συνήθιζε να ενώνει όλες τις ψήφους της με το G-77, έτσι σε πολλά ψηφίσματα, βλέπετε: “G77 συν C.”

Αυτό ίσχυε εδώ και πολύ καιρό. Ξέρετε, μέσα στα χρόνια του Ντενγκ Ξιαοπίνγκ, υπήρχε η αίσθηση ότι η Κίνα θα συνεργαζόταν με αυτές τις χώρες, αλλά δεν ήθελε να δεσμευτεί μέσω της επίσημης συνεργασίας. Έτσι, μόνο μετά το φιάσκο του πολέμου στο Ιράκ είδαμε την κινεζική κυβέρνηση στις διεθνείς διαπραγματεύσεις, ιδιαίτερα γύρω από τις επιδοτήσεις των γεωργικών καλλιεργειών στον Παγκόσμιο Βορρά. Στη συνεδρίαση του Κανκούν το 2003, διεξήχθη μια συζήτηση σχετικά με την παγκόσμια τάξη και το εμπόριο και τον τρόπο λειτουργίας των καθεστώτων επιδοτήσεων. Υπήρχαν ερωτήματα σχετικά με τη χρηματοδότηση για την ανάπτυξη, συζητήσεις σχετικά με εξαιρέσεις για τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας για φαρμακευτικά φάρμακα όπως τα φάρμακα κατά του AIDS και ούτω καθεξής. Εκείνη την εποχή, η Ινδία, η Βραζιλία και η Νότια Αφρική δημιούργησαν ένα μπλοκ γνωστό ως IBSA. Αυτή ήταν η πρώτη μεγάλη προσπάθεια να εκφράσουμε στην παγκόσμια σκηνή αυτή τη θεωρία της πολυπολικότητας. Είπαν: εισερχόμαστε τώρα σε έναν σκληρό, μονοπολικό κόσμο. Οι Ηνωμένες Πολιτείες οδηγούν την ατζέντα ενός γκάνγκστερ. Πρέπει να έχουμε λίγο αέρα και οξυγόνο στην παγκόσμια τάξη. Και η Κίνα αρχίζει να εισέρχεται και να συμμετέχει σε αυτές τις εμπορικές διαπραγματεύσεις, τεχνικά ζητήματα σχετικά με το πώς θα πρέπει να οικοδομηθούν οι εμπορικές σχέσεις, ιδίως όσον αφορά τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες. Η Κίνα άρχισε να έρχεται και να παίρνει θέση, να εμπλέκεται με αυτές τις χώρες.

Οπότε όταν τελικά σχηματιστεί το μπλοκ BRICS, δεν είναι το BRIS συν C. Η Κίνα έγινε πλήρες μέλος του μπλοκ BRICS. Την ίδια στιγμή είδατε την Κίνα να διοργανώνει αυτά τα φόρουμ Αφρικής-Κίνας στο Πεκίνο, έπειτα σε μέρη της Αφρικής. Η Κίνα έγινε ενεργό μέλος σε αυτού του είδους της διπλωματικςή κίνησης για την πολυπολικότητα. Καθώς περισσότερες δεξιές κυβερνήσεις έχουν ανέλθει στην εξουσία στην Ινδία και τη Βραζιλία και μια δεξιά κυβέρνηση στη Νότια Αφρική, τα τελευταία χρόνια οι Κινέζοι θεωρητικοί μιλούν για διπολισμό. Αναρωτιούνται ότι ίσως δεν πηγαίνουμε προς έναν πολυπολικό κόσμο, αλλά θα μπορούσε να είναι διπολικός. Θα μπορούσε να υπάρχει ένας αμερικανικός πόλος και ένας κινέζικος πόλος. Αυτός είναι ένας λογικός τρόπος να προχωρήσουμε. Και ίσως οι Ρώσοι να έχουν κάποια σχέση με τους Κινέζους. Είδατε λοιπόν την ενίσχυση των δεσμών με τη Ρωσία, την ασφάλεια, την οικονομία, τον στρατό και ούτω καθεξής. Πρόκειται λοιπόν για μια μακρά πρακτική συζήτηση σχετικά με τον επαναπροσανατολισμό του εμπορίου και ούτω καθεξής.

Πρέπει να πω, ωστόσο, ότι τα τελευταία 10 χρόνια, πολλές από τις προσπάθειες δημιουργίας εναλλακτικών θεσμών — για παράδειγμα, εναλλακτικές τράπεζες, ένα εναλλακτικό ΔΝΤ — ήταν ανεπιτυχείς. Πολλοί από τους θεσμούς απλά δεν εμφανίστηκαν. Κάποιος πρέπει να κάνει αυτοψία: γιατί, μεταξύ του 2009 και του 2019, αυτό το πολύ ελπιδοφόρο σχέδιο δεν ήταν σε θέση να προσφέρει πράγματα όπως μια εναλλακτική Παγκόσμια Τράπεζα, ένα εναλλακτικό ΔΝΤ, μια εναλλακτική λύση στο σύστημα SWIFT, ώστε να μην είμαστε συνδεδεμένοι με ένα ευρωπαϊκό σύστημα μεταφοράς χρημάτων; Είναι αυτά τα ηγεμονικά χρηματοπιστωτικά συστήματα που εμποδίζουν το Ιράν και τη Βενεζουέλα να έχουν πρόσβαση σε διεθνή χρηματοδότηση με κυρώσεις. Γιατί δεν οικοδομήθηκαν αυτοί οι εναλλακτικοί θεσμοί; Είναι μια πολύ σημαντική ερώτηση. Η Ασιατική Τράπεζα Ανάπτυξης ελέγχεται από την Τράπεζα της Ιαπωνίας, η οποία ουσιαστικά αποδίδει τιμή στο Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ. Δεν είναι Ασιατική Τράπεζα Ανάπτυξης. Είναι μια τράπεζα Ιαπωνίας-ΗΠΑ, τυχαίνει να έχει έδρα στη Μανίλα, τυχαίνει να παρέχει αναπτυξιακή βοήθεια στην Ασία, αλλά δεν είναι ακριβώς ένα ανεξάρτητο ίδρυμα. Γιατί δεν χτίστηκαν τέτοια; Ποια ιδρύματα θα χτίσεις; Αν οι Η.Π.Α. αποχωρούν από την UNICEF, την UNESCO, την UNRWA, την Παλαιστινιακή Υπηρεσία, και τώρα τον ΠΟΥ. Θα έρθει κάποιος να τα φροντίσει; Θα υπάρξουν άλλα ιδρύματα;

Έτσι το ζήτημα της πολυπολικότητας δεν είναι απλό να περιγραφεί, “υπάρχει μια ανερχόμενη Κίνα, ένας τεράστιος ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ, η Δύση μειώνεται.” Δεν λειτουργεί έτσι. Έχεις τις Ηνωμένες Πολιτείες, με έναν τεράστιο στρατό, να ελέγχουν τους διεθνείς οργανισμούς. Όσο συμβαίνει αυτό, δεν υπάρχει πολυπολικότα.

Chinese Ambassador to Cuba Chen Xi delivers donation certificates to Cuban deputy minister of public health Luis Fernando Navarro in Havana, marking the Chinese government’s third shipment of medical aid to Cuba. April 6, 2020. (Photo by Joaquin Her…

Chinese Ambassador to Cuba Chen Xi delivers donation certificates to Cuban deputy minister of public health Luis Fernando Navarro in Havana, marking the Chinese government’s third shipment of medical aid to Cuba. April 6, 2020. (Photo by Joaquin Hernandez/Xinhua)

QIAO: Ενδιαφερόμαστε ιδιαίτερα για το πόσοι σύμβουλοι οικονομικής πολιτικής και αυθεντίες των ΗΠΑ έχουν αναφερθεί σε αυτή την πανδημία ως συνέπεια της “παγκοσμιοποίησης που πήγε στραβά” με έναν τρόπο που κατηγορουν ιδιαίτερα την υπερεξάρτηση των ΗΠΑ από την κινεζική βιομηχανία. Υπάρχει μια ιδέα ότι ήταν λάθος να ενταχθεί η Κίνα στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού στον βαθμό που το έκανε η Δύση, και ότι ο COVID-19 είναι το σημείο καμπής για αυτή τη σχέση. Τι πιστεύετε ότι σημαίνει αυτή η πανδημία για το μέλλον της εμπορικής σχέσης ΗΠΑ-Κίνας συγκεκριμένα, και το προηγούμενο ρόλο της Κίνας στην παγκόσμια οικονομία ως το “εργοστάσιο του κόσμου” γενικότερα;

VIJAY PRASHAD: Υπάρχουν τρία πράγματα που νομίζω ότι πρέπει να ειπωθούν. Πρώτον, θέλω να αμφισβητήσω τους ισχυρισμούς των ανθρώπων ότι “έχουμε παγκοσμιοποιηθεί υπερβολικά και έχουμε φέρει την Κίνα στην αλυσίδα”—ας δούμε το ιστορικό πλαίσιο σε αυτό. Είναι αλήθεια ότι υπάρχει σχέση μεταξύ πανδημιών και δικτύων μεταφορών. Προφανώς, αν δεν συνδεόμασταν ο ένας με τον άλλο, μια πανδημία δεν θα συνέβαινε επειδή ο ορισμός της πανδημίας είναι ότι ξεπερνά τα όρια.

Εάν υπήρχαν περισσότεροι συνοριακοί έλεγχοι και λιγότερα αεροσκάφη, θα ήταν δυσκολότερο. Για παράδειγμα, είπα νωρίτερα ότι η πρώτη σύγχρονη πανδημία είναι η χολέρα του 1832. Αλλά αν οι Βρετανοί δεν είχαν αποικίσει την Ινδία, τότε ίσως να μην είχαν πιάσει τη χολέρα από τη Βεγγάλη και να την είχαν φέρει πίσω στη Βρετανία. Κρίμα που ήρθαν και αποικίσατε τη Βεγγάλη.

Δεν πρόκειται για κάτι καινούργιο. Αν πάρετε τη γρίπη του 1918, 1919, κατέστρεψε τον κόσμο. Αλλά η Κίνα μόλις και μετά βίας επηρεάστηκε από αυτό. Ο λόγος είναι ότι η Κίνα δεν είχε ενσωματωθεί πλήρως στον κόσμο εκείνη την εποχή. Δεν υπήρχαν τόσοι πολλοί σιδηρόδρομοι στην Κίνα. Οι Κινέζοι δεν είχαν αποσυρθεί και δεν τους έφεραν πίσω. Ναι, υπήρχε εργατικό δυναμικό στην Καραϊβική, σε μέρη της Νοτιοανατολικής Ασίας και ούτω καθεξής, αλλά δεν πήγαιναν μπρος και πίσω. Το εξήντα τοις εκατό των ανθρώπων που πέθαναν στη γρίπη την περίοδο 1918-1919 προέρχονταν από την Ινδία. Και ο λόγος που πέθαναν είναι επειδή οι στρατιώτες επέστρεψαν από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και αυτοί οι στρατιώτες έφεραν τη γρίπη πίσω στα λιμάνια και κατέστρεψαν κοινότητες στην Ινδία.

Έτσι, το 60% των παγκόσμιων θανάτων έλαβε χώρα στην Ινδία σε σύγκριση με ένα σχεδόν αμελητέο ποσοστό στην Κίνα, επειδή δεν υπήρχαν στρατεύματα να επιστρέφουν από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και ούτω καθεξής. Επομένως, το να μειώσουν οι άνθρωποι αυτοί το χρόνο της παγκοσμιοποίησης στο 1990 είναι ασήμαντο. Η παγκοσμιοποίηση, με μια γενική έννοια, είναι μια μακρά ιστορία αποικιοκρατίας, χρήσης στρατευμάτων από το ένα μέρος του κόσμου στο άλλο, και ούτω καθεξής. Γι’ αυτό και θα πρέπει να προωθήσουμε ότι η ιδέα πως η παγκοσμιοποίηση είναι μόνο ένα μωρό, μόλις λίγες δεκαετίες, είναι ανοησία. Είναι αμνησία για την αποικιοκρατία.

Αυτό για το οποίο μιλάνε είναι η νέα αλυσίδα εφοδιασμού, καθώς οικοδομείται με κινεζικές πόλεις να αποτελούν μέρος του κατασκευαστικού τμήματος της αλυσίδας εφοδιασμού και ούτω καθεξής. Αυτό είναι καινούργιο. Συμφωνώ. Αλλά ας το παραδεχθούμε, παιδιά, αν είστε γερμανική κατασκευαστική εταιρεία, εταιρεία υψηλής τεχνολογίας, θα συνεχίσετε να κατασκευάζετε. Και αν όχι στο Wuhan, τότε θα μετακομίσετε κάπου αλλού, αλλά θα είσαι ακόμα στην Κίνα. Γιατί; Πόσοι Γερμανοί εργαζόμενοι είναι πρόθυμοι να δουλέψουν με τον τρόπο που δουλεύουν οι Κινέζοι εργαζόμενοι; Οι Κινέζοι εργαζόμενοι έχουν μερικά πλεονεκτήματα. Πρώτα από όλα είναι εξαιρετικά ειδικευμένοι, διότι τα ποσοστά αλφαβητισμού είναι πολύ υψηλότερα στην Κίνα από ό,τι στην Ινδία, στην Γκάνα, ή ακόμα και στη Βραζιλία. Είναι επίσης πολύ πιο πειθαρχημένοι. Έχουν μάθει πειθαρχία. Είναι πιο υγιείς. Στην Ινδία, υπάρχουν πανδημίες ασταμάτητα, δεν λέγονται πανδημίες επειδή περιορίζονται στα ινδικά κρατίδια. Έτσι, για πολλούς λόγους, η κινεζική εργατική τάξη δεν πρόκειται έτσι απλά να απορριφθεί. Είναι πολύ δύσκολο να ξεφύγουμε από το συγκεκριμένο ζήτημα της αλυσίδας εφοδιασμού. Το 90% της βιταμίνης C που χρησιμοποιείται στις ΗΠΑ προέρχεται από την Κίνα. Οπότε λέτε, εντάξει, ας παρασκευάσουμε τώρα βιταμίνη C στις ΗΠΑ. Πώς θα το κάνετε; Ποιοι εργαζόμενοι είναι πρόθυμοι να πάνε και να εργαστούν σε ένα εργοστάσιο παραγωγής δισκίων βιταμίνης C για την τιμή αυτή;

Και αν πεις, ας φάμε πορτοκάλια. Ποιος θα τα διαλέξει; Πόσοι Αμερικάνοι εργάτες είναι πρόθυμοι να πάρουν τους κατώτερους μισθούς για να μαζέψουν πορτοκάλια στη Φλόριντα; Δεν πρόκειται να συμβεί. Ξέρεις, είναι πολύ δύσκολο να συγκεντρωθείς στην υποδομή της αλυσίδας. Αλλά και πολιτισμικά, εννοώ, πόσοι εργαζόμενοι στις ΗΠΑ είναι πρόθυμοι να δουλέψουν για περίπου έξι δολάρια την ώρα; Ξέρεις, δεν πρόκειται να συμβεί όταν αυτές οι εταιρείες δεν ενδιαφέρονται. Έχουν συνηθίσει να έχουν μεγάλα περιθώρια. Με αυτή την έννοια, ο αναπροσανατολισμός δεν θα είναι τόσο γρήγορος.

Αλλά η Κίνα ήταν εξαιρετικά επιφυλακτική για το γεγονός ότι βρίσκεται σε μια σατανική αγκαλιά με τις δυτικές αγορές. Πρόκειται για ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα για την κινεζική κυβέρνηση. Από πολλές απόψεις, η Πρωτοβουλία για τη Ζώνη και τις Οδικές Μεταφορές είναι ένας τρόπος για να ξεφύγει η κινεζική εξάρτηση από τις αγορές των “ΠΑ και της Ευρώπης. Η μείωση της φτώχειας εξακολουθεί να αυξάνει την εγχώρια αγορά στην Κίνα. Αλλά υπάρχουν και αυτές οι άλλες αγορές, στην Κεντρική Ασία, στη Μέση Ανατολή, κτλ. Υπάρχει μια αντίληψη ότι αυτή η σατανική αγκαλιά δεν είναι βιώσιμη. Η Κίνα δανείζει χρήματα στους καταναλωτές των ΗΠΑ, οι οποίοι στη συνέχεια αγοράζουν κινεζικά αγαθά, αλλά το μεγαλύτερο μέρος του κέρδους δεν συσσωρεύεται στην Κίνα, επειδή μεγάλο μέρος επαναπατρίζεται από τις μεγάλες εταιρείες. Αλλά αυτό το πλεόνασμα που πηγαινοέρχεται είναι γελοίο. Το κινεζικό πλεόνασμα εξασφαλίζει το γεγονός ότι οι αμερικανικές εταιρείες δεν έχουν ανεβάζει τους μισθούς εδώ και 35 περίπου χρόνια.

Προσπαθεί λοιπόν η Κίνα να προωθήσει την υπόθεσή της; Δεν νομίζω ότι τίποτα είναι τόσο ξεκάθαρο. Νομίζω ότι εδώ υπάρχουν αντιφάσεις. Το κινεζικό οικοδόμημα, οι διανοούμενοι και η κυβέρνηση, είναι πολύ επιφυλακτικοί για τη συγκεκριμένη περίοδο. Επειδή ως συνέπεια του COVID-19, οι όγκοι του παγκόσμιου εμπορίου έχουν μειωθεί κατά 32%. Επομένως, αυτό έχει αντίκτυπο στην Κίνα. Μπορείς να στείλεις τους ανθρώπους πίσω στα εργοστάσια. Αυτό συνέβη, με μέχρι και 80% χωρητικότητα. Αλλά τα λιμάνια δεν είναι ανοιχτά γιατί μπορείς να στείλεις ένα πλοίο στο λιμάνι του Λ.Α., αλλά είναι βασικά γεμάτο. Έτσι νομίζω στην Κίνα, η στάση δεν είναι “ω πρόκειται να κερδίσουμε τώρα.” Η στάση είναι νηφάλια. Πρώτον, πρέπει να αντιμετωπιστεί το COVID-19. Δεύτερον, πρέπει να καθορίστει μια μακροπρόθεσμη στρατηγική για την αντιμετώπιση αυτής της νέας αναταραχής στον κόσμο. Αλλά πρέπει να το δώσουμε στο κινέζικο κατεστημένο. Εννοώ, αυτοί οι διανοούμενοι δεν σκέφτονται σε δύο μήνες, τρεις μήνες, σκέφτονται σε δεκαετίες, σε 10 χρόνια, 20 χρόνια, 50 χρόνια. Έχουν μακροπρόθεσμα σχέδια.

A Chinese medical envoy spent 50 days in Iraq, where they installed a CT scanner in Baghdad, visited 9 of Iraq's 18 provinces to train local doctors, donated tonnes of PPE aid, & built a testing lab that can process 1000 tests/day. (Xinhua)

A Chinese medical envoy spent 50 days in Iraq, where they installed a CT scanner in Baghdad, visited 9 of Iraq's 18 provinces to train local doctors, donated tonnes of PPE aid, & built a testing lab that can process 1000 tests/day. (Xinhua)

QIAO: Πολλοί άνθρωποι θεωρούν την ενσωμάτωση της Κίνας σε ένα παγκόσμιο καπιταλιστικό οικονομικό σύστημα ως απόδειξη ότι η Κίνα εγκατέλειψε τη σοσιαλιστική πορεία. Αλλά φυσικά είναι σημαντικό να δούμε τι συμβαίνει όταν το κεφάλαιο εισέρχεται στην Κίνα, πώς η Κίνα επανεπενδύει το πλεόνασμα που μπορεί να λάβει στο πλαίσιο αυτού του συστήματος, και ούτω καθεξής. Φυσικά, το ερώτημα “Η Κίνα εξακολουθεί να είναι σοσιαλιστική” υπεραπλουστεύεται εξαρχής, αλλά πώς νομίζετε ότι εμείς, ως Μαρξιστές, μπορούμε να προσεγγίσουμε το ζήτημα αυτό με κριτικό πνεύμα;

VIJAY PRASHAD: Θέλω να επαναπροσδιορίσω αυτό που μου ζητάς. Τα ερωτήματα του τύπου “έχει αποκαταστήσει η Κίνα τον καπιταλισμό; Είναι η Κίνα σοσιαλιστική;”, νομίζω ότι είναι λάθος επειδή είναι, κατά κάποιο τρόπο, μη μαρξιστικά ερωτήματα. Μια μη μαρξιστική ερώτηση είναι, “είναι κάτι αυτό ή εκείνο;”

Ξέρεις, θέλεις μια άμεση απάντηση. Αυτά τα δυαδικά. Αλλά η μαρξιστική παράδοση είναι μια διαφορετική παράδοση. Πιστεύουμε ότι η ανθρώπινη ιστορία λαμβάνει χώρα μέσα από μια σειρά δύσκολων αντιφάσεων μεταξύ των φιλοδοξιών των ανθρώπων, των κοινωνικών τους σχέσεων και των δυνάμεων παραγωγής που κληρονομούν. Αυτά τα πράγματα βρίσκονται σε κάποια σύγκρουση. Έπειτα υπάρχουν κληρονομικές παραδόσεις που έχουμε. Ο ιστορικός υλισμός είναι μια πολύ πλούσια παράδοση κατανόησης του τρόπου με τον οποίο λαμβάνει χώρα η αλλαγή. Ξέρεις, επειδή υπάρχει επανάσταση δεν σημαίνει ότι την επόμενη μέρα υπάρχει κομμουνισμός. Δεν λειτουργεί έτσι. Όταν σχηματίστηκε η Σοβιετική Δημοκρατία, στις πρώτες δέκα, δεκαπέντε ομιλίες της ηγεσίας που μπορείτε να διαβάσετε, όλοι παλεύουν: “Πώς δημιουργούμε; Πώς θα ξεκινήσουμε μια διαδικασία σοσιαλιστικής οικοδόμησης;” Είναι μια διαδικασία. Δεν είναι απλά γεγονός. Ξέρετε, μια επανάσταση είναι και γεγονός και η διαδικασία. Αλλά η σοσιαλιστική οικοδόμηση είναι μια μακρά διαδικασία και είναι μια διαδικασία αντιπαράθεσης επειδή κληρονομείς παλιούς θεσμούς. Πρέπει να τους μεταμορφώσεις. Κληρονομείς τους περιορισμούς σου.

Γιατί συμβαίνει αυτό σε όλες αυτές οι επαναστάσεις έγιναν στις αποκαλούμενες καθυστερημένες χώρες, τη Ρωσία, την Κίνα, την Κούβα, το Βιετνάμ—μια χώρα που βίωσε χημικό πόλεμο από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η γεωργία της καταστράφηκε από ναπάλμ και από τον πράκτορα Όραντζ. Και τώρα οι άνθρωποι ρωτούν, “γιατί δεν είναι σοσιαλιστικό;” Φίλοι, δεν μπορείτε να καταστρέψετε τη γεωργία μιας χώρας και μετά να πείτε, “Ω, καλά θα πρέπει απλά να κολεκτιβοποιήσουν.” Καθ’ όλη τη θητεία του Χο Τσι Μινχ, δεν μπορούσες να καλλιεργήσεις τίποτα εκεί για χίλια χρόνια, ίσως ακόμα και να πεθάνεις αν φάτε αυτά τα πράγματα. Επομένως, πρέπει να έχουμε ένα μέτρο υπομονής.

Και στην Κίνα, υπήρξε μια σειρά από συζητήσεις με την πάροδο του χρόνου. Όχι μόνο στο πλαίσιο του κομμουνιστικού κινήματος, αλλά και μια ευρύτερη κοινωνική συζήτηση στην Κίνα. Ποιος είναι ο δρόμος; Αν δείτε την κινεζική και τη σοβιετική εμπειρία τη δεκαετία του 1980, είναι πολύ διαφορετικές εμπειρίες. Αυτό που γρήγορα κατάλαβε η κινεζική ηγεσία ήταν ότι η τεχνολογική αλλαγή συνέβαινε πολύ γρήγορα. Θυμάμαι όταν διάβασα τα εσωτερικά έγγραφα της Νότιας Επιτροπής, της οποίας προήδρευε ο Julius Nyerere. Και τα μέλη που ήταν μέλη της επιτροπής από την Κίνα ενδιαφέρονταν πάρα πολύ για το πώς πραγματοποιήθηκαν αυτές οι μεταφορές τεχνολογίας και επιστήμης. Κατάλαβαν ότι ήταν, ας χρησιμοποιήσουμε την παλιά λέξη, καθυστερημένες στην επιστήμη και την τεχνολογία που χρειάζονταν για να μάθουν για την μηχανοργάνωση και τις νέες μορφές παραγωγής πραγμάτων και ούτω καθεξής.

Έτσι στην Κίνα, κατάλαβαν: Καλύτερα να μάθουμε αυτά τα πράγματα γιατί δεν μπορούμε να ταΐσουμε τους ανθρώπους μας με αυτόν τον τρόπο. Ορισμένοι πιστεύουν, ας προωθήσουμε τις παραγωγικές δυνάμεις, ώστε να μπορέσουμε να βελτιώσουμε τους μεταφορικούς πόρους. Και αυτός είναι ένας νόμιμος τρόπος να σκεφτόμαστε τα πράγματα. Δεν μπορείς να κοινωνικοποιήσεις τη φτώχεια. Αυτό συνέβη στην Καμπότζη. Αλλά αυτό δεν είναι μια νόμιμη μορφή σοσιαλιστικής οικοδόμησης, όπου αναλαμβάνεις την εξουσία και μετά απλά λες “λοιπόν, είμαστε φτωχοί. Ας διαιρέσουμε τη φτώχεια σε όλα τα νοικοκυριά”. Αυτό δεν είναι αποδεκτό για μένα ως δρόμος. Είναι ρομαντικό. Κάποιοι διανοούμενοι που ζουν σε ένα διαμέρισμα με υπολογιστή μπορούν να ρομαντικοποιήσουν την κοινωνικοποίηση της φτώχειας. Αλλά δεν είναι αποδεκτό. Δεν μπορείτε να καταδικάζετε τους ανθρώπους στον αναλφαβητισμό και την πείνα και να λέτε ότι όλοι λιμοκτονούν λίγο. Αυτό δεν είναι αποδεκτό για μένα. Έτσι, το ζήτημα της προώθησης παραγωγικών δυνάμεων, ακούγεται σκληρό και ίσως δεν συμφωνώ με όλα όσα έχουν γίνει, αλλά καταλαβαίνω ότι το επιχείρημα είναι πραγματικό και μέσα στην Κίνα υπάρχει μια διαρκής διαφωνία για το πόσο μακριά πας.

Και μπορείτε να δείτε τον Hu Jintao, τον Xi Jinping, κάθε στιγμή υπάρχει επαναρύθμιση. Πχ, τώρα βλέπουμε την ανισότητα να ανεβαίνει, γι’ αυτό χρειαζόμαστε περισσότερη προσοχή για τους φτωχούς. Πρόκειται για μια συζήτηση, και θα έπρεπε να μην ενδιαφέρεστε για το γεγονός ότι ο κινεζικός λαός είναι και οι δύο σκεπτόμενοι και είναι πολιτικοί, για να το αγνοήσετε αυτό. Πρόκειται για ένα είδος πρωτόγονου ρατσισμού.

Δεν τους ενδιαφέρει το γεγονός ότι υπάρχει συζήτηση στο Κομμουνιστικό Κόμμα. Είναι ένα πολύ μεγάλο κόμμα. Υπάρχουν εκατομμύρια άνθρωποι εκεί και υπάρχουν τάσεις και ομάδες και συζητούν μεταξύ τους. Ο Cheng Enfu, μελετητής της Κινεζικής Ακαδημίας Κοινωνικών Επιστημών, έγραψε ένα λαμπρό άρθρο που προσδιορίζει τις διαφορετικές σχολές σκέψης στην Κίνα: Υπάρχουν μαοϊκοί, υπάρχουν νεοφιλελεύθεροι, υπάρχουν ακόμα και φιλελεύθεροι του Τζέφερσον, επειδή υπάρχει μια συζήτηση. Και η ειρωνεία είναι ότι οι Κινέζοι διανοούμενοι σας λένε ότι έχουμε συζητήσεις. Οπότε δεν το καταλαβαίνω. Είτε δεν υπάρχει ελευθερία του λόγου είτε αυτοί οι Κινέζοι διανοούμενοι λένε ψέματα. Ασφαλώς μπορούν να πουν ότι θέλουν να επιτρέψουμε πιο ακραίες απόψεις σε πολιτικές συζητήσεις. Αλλά δεν μπορούν να λένε ότι δεν υπάρχει ελευθερία του λόγου.

Οπότε αν κάποιος στη Δύση μου πει, λοιπόν, ξέρετε, η Κίνα, είναι απλά μια καπιταλιστική χώρα. Λοιπόν, δικαιούσαι μια κακώς ενημερωμένη γνώμη. Αλλά πριν διατυπώσεις αυτή τη γνώμη, μπορείς να κατονομάσετε δύο σημαντικές συζητήσεις που έχουν διεξαχθεί στην κινεζική κοινωνία τα τελευταία τρία χρόνια; Γνωρίζεις τα ονόματα πέντε ανθρώπων στην Κίνα που γράφουν για τη φτώχεια; Ξέρεις τι είδους προγράμματα φτώχειας υπάρχουν; Και όσον αφορά το COVID-19, γιατί η κινεζική αντίδραση ήταν τόσο διαφορετική; Τόσο η κρατική αντίδραση όσο και η δημόσια δράση—ο σοσιαλισμός, δεν έχει να κάνει μόνο με το κράτος. Αφορά τις επιτροπές γειτονίας, τις οργανώσεις και τι οργανώσεις των πολιτών. Γιατί η αντίδρασή τους είναι τόσο διαφορετική;

Πώς γίνεται σε μια περιοχή να προσήλθαν εθελοντικά 440.000 άτομα; Σε προηγμένες βιομηχανικές χώρες, οι άνθρωποι δεν γνωρίζουν πως να είναι εθελοντές. Ξέρετε, έχετε έξι άτομα που εμπλέκουν τον εαυτό τους στην αλληλοβοήθεια βοήθεια. Αυτό είναι υπέροχο, όμορφο. Ευαίσθητοι άνθρωποι εκεί έξω ταΐζουν τους άστεγους και ούτω καθεξής. Αλλά, εκεί τετρακόσιες σαράντα χιλιάδες άνθρωποι προσφέρθηκαν εθελοντικά. Στην Κεράλα, τεσσεράμισι εκατομμύρια γυναίκες από τα 17 εκατομμύρια βρίσκονται σε ένα συνεταιρισμό που ονομάζεται Kudumbashree. Εκεί έξω ταΐζουν τους ανθρώπους, φτιάχνουν μάσκες και καθαριστικά χεριών. Αν θέλετε να ρωτήσετε, τι είναι ο σοσιαλισμός στην Κεράλα, τι είναι ο σοσιαλισμός στην Κίνα, κοιτάξτε την ποιότητα της δημόσιας δράσης, τις επιτροπές γειτονίας και τον εθελοντισμό.

Μπορεί να έχετε δει το γοητευτικό βίντεο των γιατρών του Wuhan να στέκονται σε μια γραμμή, βγάζοντας τις μάσκες τους, ένας προς έναν, σαν χορευτές μπαλέτου. Αν κοιτάξετε προσεκτικά, καθένας από αυτούς είχε το σήμα του Κομμουνιστικού Κόμματος. Ήταν όλοι μέλη του Κομμουνιστικού Κόμματος. Το θέμα είναι ότι το κόμμα έδωσε οδηγίες στους γιατρούς και είπε, κοιτάξτε, προτιμούμε να πάτε εκεί επειδή δεσμευτήκατε να υπηρετήσετε τους ανθρώπους. Εάν υπάρχουν γιατροί που δεν είναι μέλη του Κόμματος και θέλουν να είναι εκεί, μπορούν να είναι εκεί. Αλλά αν θέλουν να φύγουν, θα τους αντικαταστήσουμε με εσας επειδή έχετε δεσμευτεί να υπηρετείτε τους ανθρώπους. Αυτό είναι δημόσια δράση. Το κράτος δεν τους είπε να πάνε εκεί, αλλά το Κομμουνιστικό Κόμμα. Γνωρίζω ότι κάποιοι θα έλεγαν ότι το Κομμουνιστικό Κόμμα και το κράτος είναι πανομοιότυπα. Δεν είναι αλήθεια. Δεν είναι το ίδιο. Υπάρχουν θεσμοί στην κινεζική κοινωνία που βρίσκονται εκτός του Κομμουνιστικού Κόμματος. Ας το δούμε πιο ρεαλιστικά, όχι με στερεοτυπα, οπου θέλει όλα να είναι από πάνω προς τα κάτω και να ένας αυτοκράτορας. Υπάρχουν εκατοντάδες χρόνια στερεοτύπων για την Κίνα που επισκιάζουν ακόμα και τον αντικομμουνισμό.

Chinese and Cuban doctors working on the frontlines with Venezuelan doctors to implement COVID-19 pandemic prevention and treatment. (Source: President Nicolas Maduro’s Twitter @nicolasmaduro)

Chinese and Cuban doctors working on the frontlines with Venezuelan doctors to implement COVID-19 pandemic prevention and treatment. (Source: President Nicolas Maduro’s Twitter @nicolasmaduro)

QIAO: Τι λέτε για τις κατηγορίες, που προέρχονται κυρίως από τη Δύση, ότι η Κίνα γίνεται ιμπεριαλιστική δύναμη; Συγκεκριμένα, όσον αφορά την πρωτοβουλία της για τη ζώνη και τις οδικές μεταφορές, την CPEC, και τα άλλα προγράμματα υποδομής και επενδύσεων. Όλο και περισσότεροι προοδευτικοί δέχονται την υπόθεση ότι αυτές οι ενέργειες είναι ληστρικές. Τι γνώμη έχετε γι’ αυτούς τους ισχυρισμούς; Και αν δεν είναι ένα απλό κίνητρο για κέρδος, ποιο κίνητρο νομίζετε ότι έχει η Κίνα στην επέκταση των σχέσεών της ιδιαίτερα με τις χώρες του Παγκόσμιου Νότου;

VIJAY PRASHAD: Πρώτον, νομίζω ότι είναι σημαντικό να διευκρινίσουμε τι είναι ο ιμπεριαλισμός. Γιατί είναι εύκολο να χρησιμοποιείς αυτή τη λέξη υποτιμητικά, αλλά τι είναι ο ιμπεριαλισμός; Μια πολύ γρήγορη συντομογραφία: ο ιμπεριαλισμός θα υπονοούσε ότι το οικονομικό σύστημα είναι υποχρεωμένο να χρησιμοποιεί διεθνείς εξωοικονομικές δυνάμεις του ενός ή του άλλου είδους για να αποκτήσει τα επιχειρηματικά πλεονεκτήματα.

Μπορεί να είναι μια χώρα που λέει: αν δεν αγοράσετε από εμάς, τότε θα χρησιμοποιήσουμε διπλωματική και στρατιωτική δύναμη για να σας τιμωρήσουμε ή για να κάνουμε τη ζωή σας δυστυχισμένη. Οπότε θα καταλήξεις να μας δίνεις το συμβόλαιο. Φυσικά είναι πιο περίπλοκο από αυτό, αλλά νομίζω ότι είναι ένα καλό μικροπαράδειγμα. Ας πάρουμε λοιπόν την αφρικανική ήπειρο, γιατί αυτό είναι το πιο ευαίσθητο σημείο αυτής της συζήτησης.

Το 1885, οι ευρωπαϊκές χώρες συναντήθηκαν στο Βερολίνο. Και χωρίς την παρουσία Αφρικανών, διαίρεσαν την ήπειρο μεταξύ τους. Έτσι, ολόκληρη η αφρικανική ήπειρος χωρίστηκε μεταξύ των ευρωπαϊκών δυνάμεων, και οι Ηνωμένες Πολιτείες παρευρέθηκαν επίσης στη συνάντηση. Ας μην είμαστε αδιάφοροι με το παρελθόν. Από περίπου τη δεκαετία του 1880, όταν υπήρξε αυτή η άμεση αποικιακή παρέμβαση, μέχρι τη δεκαετία του 1960 και σε ορισμένες περιπτώσεις τη δεκαετία του 1970, η Δύση ουσιαστικά πήρε την κυριαρχία του αφρικανικού λαού. Και δεν επιστρέφω καν στο δουλεμπόριο, απλά μιλάω για τη δεκαετία του 1880 μέχρι τη δεκαετία του 1970. Η Δύση ουσιαστικά έκλεψε την κυριαρχία του αφρικανικού λαού και λεηλάτησε την ήπειρο. Το πιο φρικτό είναι η ιστορία στο Βέλγιο, προφανώς, όπου ο Λεοπόλδος ουσιαστικά αφάνισε τον πληθυσμό προκειμένου να βγάλει ένα σωρό χρήματα. Εντάξει, ας το βάλουμε στο τραπέζι. Αυτό, το γνωρίζουμε, είναι αποικιοκρατία. Γνωρίζουμε επίσης ότι είναι ιμπεριαλιστική, διότι μετά η Δύση “έφυγε” από την αφρικανική ήπειρο, όπως έγραψε ο Kwame Nkrumah στο βιβλίο του το 1965, Νεο-αποικιοκρατία: “έφυγες, μας έδωσες πίσω την πολιτική κυριαρχία, αλλά μέχρι τότε, μας είχες αναγκάσει να παραδώσουμε την οικονομική κυριαρχία μας”. Μέχρι σήμερα, οι γαλλόφωνες χώρες της Αφρικής αποτελούν μέρος του γαλλικού φράγκου και τα κέρδη τους ουσιαστικά βρίσκονται σε γαλλικές τράπεζες. Οι χώρες αυτές έχουν περιορισμένη οικονομική ανεξαρτησία. Αν κοιτάξετε το Κονγκό, εννοώ, είναι βασικά ελεύθερο στη λεηλασία για μεγάλες εταιρείες. Ο Glencore, ο οποίος είναι εγγεγραμμένος στην Ελβετία, είναι ο μεγαλύτερος εκχυλιστής κοβαλτίου από το Κονγκό.

Ας το παραδεχθούμε λοιπόν, είναι βασικά πολλές ευρωπαϊκές, αυστραλιανές, καναδικές και αμερικανικές εταιρείες εξόρυξης που συνεχίζουν να λεηλατούν την ήπειρο. Οι κύριες εταιρείες που εκμεταλλεύονται επί του παρόντος την αφρικανική ήπειρο είναι από την Αυστραλία, τον Καναδά, τις Ηνωμένες Πολιτείες και πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Αυτό είναι το μεγαλύτερο μέρος της εκμετάλλευσης.

Η Κίνα έχει μια πολύ διαφορετική ιστορία στην Αφρική. Η αρχική της ιστορία ήταν μέσω ενός είδους σοσιαλιστικού μαοϊκού προσανατολισμού, της κατασκευής του σιδηροδρόμου TAZARA, παλαιών σχέσεων με την κυβέρνηση του Julius Nyerere στην Τανζανία και ούτω καθεξής. Ένα απίστευτα σημαντικό άτομο και ένας μαοϊκός στον προσανατολισμό του, ο A.M. Babu, ο οποίος τελικά ήταν στην κυβέρνηση του Nyerere, ήταν μέρος μιας ομάδας ηγετών που καλωσόρισαν τους Κινέζους στην Αφρική για να τους παράσχουν τεχνική βοήθεια και ούτω καθεξής, καθώς και στην Αγκόλα. Κατά την περίοδο αυτή, η παρέμβαση της κινεζικής κυβέρνησης στην Αφρική ήταν σε μεγάλο βαθμό κρατική.Μετά τις μεταρρυθμίσεις του 1978, τα πράγματα άρχισαν να αλλάζουν. Ξέρετε, οι κινεζικές εταιρείες άρχισαν να έρχονται και να υποβάλλουν προσφορές για έργα. Αλλά ας πάρουμε την περίπτωση της Ζάμπια ως παράδειγμα. Κινεζικές εταιρείες υποβάλλουν προσφορές για έργα. Δεν έρχονται να δουν τον πρόεδρο της χώρας και να πουν, αν δεν μας δώσετε το πρόγραμμα που θα αποσυρθουμε, θα ζητήσουμε από το ΔΝΤ να μην σας βοηθήσει με το χρέος σας.

Μέχρι τώρα, ας το παραδεχτούμε. Τα στοιχεία που έχουμε δείχνουν ότι οι κινεζικές εταιρείες, ακόμη και οι κρατικές εταιρείες που συμμετέχουν και υποβάλλουν προσφορές για συμβάσεις, υποβάλλουν προσφορές σε εμπορική βάση. Λοιπόν, τι βλέπετε ως εμπόριο; Ξέρετε, η οικονομία της Κίνας έχει αναπτυχθεί γρήγορα και πολλές από τις πρώτες ύλες που πηγαίνουν στην Κίνα δεν καταλήγουν στην Κίνα. Περνούν από το κοβάλτιο που εξορύσσεται από την Glencore, μέσω μιας γερμανικής εταιρείας στην Κίνα όπου κατασκευάζεται, και πωλείται στη Δύση. Η Κίνα είναι η περιοχή στην οποία η πρώτη ύλη μεταποιείται και παρασκευάζεται ένα αγαθό, αλλά δεν πηγαίνει στην Κίνα. Ακόμα και όταν μια κινεζική κυβερνητική εταιρεία ή μια κινεζική ιδιωτική οντότητα εξάγει το ορυκτό στην Αφρική, πηγαίνει συχνά σε ευρωπαϊκές εταιρείες ή αμερικανικές εταιρείες εντός της Κίνας για να το κατασκευάσει – όχι πάντα, αλλά συχνά.

Ας ξεκαθαρίσουμε ότι αυτό είναι σίγουρα μέρος του σύγχρονου καπιταλισμού. Η Ζάμπια έχει πρώτες ύλες. Σε έναν άλλο κόσμο, η Ζάμπια δεν θα χρειαζόταν να πωλήσει τις πρώτες ύλες της σε τόσο χαμηλές τιμές. Θα θέλαμε ο χαλκός να μην πωλείται τόσο φθηνά. Είναι ένα πολύτιμο πράγμα. Πρέπει να βρούμε έναν τρόπο για μια χώρα όπως η Ζάμπια να γενικεύσει το είδος των κερδών του χαλκού για τον πληθυσμό της. Είναι σκανδαλώδες το γεγονός ότι στην περιοχή της ζώνης χαλκού στη Ζάμπια, τα παιδιά που ζουν πάνω από αυτά τα κοιτάσματα χαλκού, το 60% από αυτά δεν μπορούν να διαβάσουν. Αυτό συμβαίνει επειδή ο πλούτος αφαιρείται και τίποτα δεν δίνεται πραγματικά σε αυτούς τους ανθρώπους που ζουν εκεί. Αυτό είναι ένα σημείο μεγάλης κριτικής. Αλλά η Κίνα δεν είναι το υπεύθυνο μέρος εδώ. Το υπεύθυνο μέρος είναι ο καπιταλισμός. Ο καπιταλισμός φταίει. Νομίζω ότι πρέπει να εστιάσουμε σε αυτό.

Είναι βολικό που τόσο μεγάλο μέρος του Τύπου επιτίθεται στην Κίνα για “αποικιοκρατία” στην Αφρική. ‘Ελα. Ας σοβαρευτούμε. Υπάρχει μια μακρά ιστορία πραγματικής αποικιοκρατίας. Αυτό είναι εμπόριο. Έχω πρόβλημα με τον καπιταλισμό. Έχω ακόμα και πρόβλημα με κάποια είδη εμπορίου. Αλλά δεν είναι η Κίνα που είναι εδώ, η Κίνα συμμετέχει σε ένα παγκόσμιο σύστημα. Αυτό είναι ένα μεγαλύτερο, ξεχωριστό θέμα. Το πρόβλημα είναι ο παγκόσμιος καπιταλισμός, όχι η Κίνα.

Τώρα, ρωτάτε, η Κίνα δραστηριοποιείται με διαφορετικό τρόπο από άλλες εταιρείες ή χώρες; Εξαρτάται. Υπάρχουν ιδιωτικές οντότητες που δραστηριοποιούνται επιχειρηματικά. Δεν έχουν καμία υποχρέωση. Γιατί να το κάνουν; Αυτός είναι ο καπιταλισμός. Αν μια ιδιωτική κινεζική εταιρεία έρθει και κάνει προσφορές για κάτι, όταν λένε ότι θα χτίσουμε ένα νοσοκομείο, είναι αυτό για ανθρωπιστικούς σκοπούς ή για να κερδίσουμε το συμβόλαιο; Ας μην είμαστε αφελείς. Εννοώ, μια ιδιωτική εταιρεία λέει, θα φτιάξω έναν δρόμο—αυτό είναι για να ωφελήσω το συμβόλαιό σας, για να πάρω το συμβόλαιο. Αλλά όταν βλέπετε κυβερνήσεις να εισέρχονται, δεν είναι ακριβώς το ίδιο. Η πρωτοβουλία για τη ζώνη και τις οδικές μεταφορές στο Πακιστάν είναι ένα καλό παράδειγμα. Η κινεζική κυβέρνηση έχει καταλάβει για πολύ καιρό, και οι διανοούμενοι της Ζώνης και των Δρόμων γράφουν γι’ αυτό, ότι υπάρχει ανάγκη για ολοκήρωση της Ασίας. Ήμουν στο Πεκίνο, στο Πανεπιστήμιο της Τσινγκούα για έναν καφέ, και κοίταξα εκεί και υπήρχαν τρεις Πακιστανοί φοιτητές και έξι, επτά φοιτητές από την Κίνα, όλοι μιλούσαν στα μανδαρινικά. Και άπταιστα ο ένας με τον άλλο, επειδή αυτοί οι Πακιστανοί φοιτητές έρχονται σε αυτά τα κολέγια και μαθαίνουν μανδαρινικά. Αυτή είναι η ολοκλήρωση. Έχω πάει σε πανεπιστήμια στην Κίνα όπου φοιτητές μιλούν στα ουρντού, Κινέζοι φοιτητές που έχουν μάθει ουρντού. Αυτά τα πράγματα συμβαίνουν επίσης. Αφορά αποκλειστικά το εμπόριο, ώστε να μπορούν να κάνουν επιχειρήσεις εκεί; Λοιπόν, κάποια από αυτά αφορούν το εμπόριο. Αλλά υπάρχει και μια άλλη πλευρά σε αυτό, την οποία δεν θέλω να υπερβάλλω, αλλά υπάρχει. Εννοώ, υπάρχουν αμοιβαία οφέλη που λαμβάνουν χώρα. Όταν ο σεισμός χτύπησε στο Πακιστάν, Κινέζοι γιατροί πήγαν να τους βοηθήσουν. Αυτό είναι η οικοδόμηση μιας σχέσης μεταξύ των ανθρώπων. Και σας δίνω αυτό το παράδειγμα επειδή ελπίζω ειλικρινά ότι η Ινδία και η Κίνα θα αναπτύξουν μια σχέση, και ότι η Ινδία και το Πακιστάν θα αναπτύξουν μια σχέση και το ίδιο η Ινδία και το Μπαγκλαντές. Εννοώ, αυτό είναι το όνειρο. Οι χώρες αυτές θα πρέπει να συνεργάζονται μεταξύ τους. Μέρος της Ζώνης και του Δρόμου είναι απολύτως εμπορικό, εντάξει, αλλά μέρος αυτού είναι η συνεργασία.

Όταν αυτό το τρένο θα τρέξει με περισσότερους επιβάτες από τη Σαγκάη μέχρι τη λίμνη Βαν στην Τουρκία, αυτό τελικά θα μεταφέρει τους ανθρώπους μπρος-πίσω. Δεν θα ήταν εκπληκτικό να έρθουν Ιρανοί για διακοπές στη Σαγκάη και να έχουν περισσότερες αλληλεπιδράσεις και να επικοινωνούν με ανθρώπους; Ένα από τα τρανταχτά της μετα-αποικιακής εποχής είναι ότι βασικά ήταν η Δύση που είχε τουρίστες στον υπόλοιπο κόσμο και οι άνθρωποι στον υπόλοιπο κόσμο δεν είχαν την οικονομική δυνατότητα να μετακινηθούν. Μετά τις μεταρρυθμίσεις του 1978, βλέπετε περισσότερους Κινέζους τουρίστες σε όλο τον κόσμο, πολύ περισσότερους. Αλλά αυτό είναι ασυνήθιστο. Θα ήθελα να δω περισσότερους ανθρώπους να αλληλεπιδρούν. Και ελπίζω ότι το COVID-19 δεν σημαίνει υποχώρηση από αυτό το είδος ολοκλήρωσης, γιατί δεν είναι ο κοσμοπολιτισμός που δημιούργησε την πανδημία.

Director of the Office of the People's Republic of China to the State of Palestine Guo Wei and Palestinian Health Minister Mai al-Kaila sign documents during a handover ceremony of medical supplies provided by China in the West Bank city of Ramallah…

Director of the Office of the People's Republic of China to the State of Palestine Guo Wei and Palestinian Health Minister Mai al-Kaila sign documents during a handover ceremony of medical supplies provided by China in the West Bank city of Ramallah, on April 20, 2020. (Photo by Ayman Nobani/Xinhua)

QIAO: Είναι ενδιαφέρον πώς η ιστορία της δυτικής αποικιοκρατίας σε μέρη όπως η Αφρική σβήνεται και εκτοπίζεται με τις αξιώσεις περί κινεζικής ληστείας. Συχνά φαίνεται να υπάρχει ένα πλαίσιο σχέσεων Η.Π.Α.-Κίνας ως ιμπεριαλιστική αντιπαλότητα, με την υπόθεση ότι η Κίνα απλά επιδιώκει να δημιουργήσει τις ηγεμονικές δομές που έχουμε δει υπό τον αμερικανικό και δυτικό ιμπεριαλισμό και αποικισμό, οι οποίες απλά θα κρατούσαν τα φτωχότερα έθνη στην Αφρική ή τη Λατινική Αμερική υπό την παγίδα της υπανάπτυξης και της εξόρυξης πόρων.

Αλλά όταν κοιτάμε τις κινεζικές κρατικές επενδύσεις σε επιχειρήσεις σε μέρη όπως η Ζάμπια ή η Βολιβία πριν από το πραξικόπημα, φαίνεται να υπάρχει ένα εναλλακτικό μοντέλο ανάπτυξης που έρχεται σε αντίθεση με τη νεοφιλελεύθερη παγίδα της υπανάπτυξης του ΔΝΤ. Για παράδειγμα, η Βολιβία στράφηκε σε κινεζικές επενδύσεις για να βοηθήθεί στην εθνικοποίηση της βιομηχανίας λιθίου της και να δημιουργήσει κρατικές επιχειρήσεις κατασκευής λιθίου, έτσι ώστε η Βολιβία να μπορέσει να πάρει μέρος της διαδικασίας προστιθέμενης αξίας, η οποία ήταν για πολύ καιρό ο αποκλειστικός τομέας των δυτικών εταιρειών. Πιστεύετε, λοιπόν, ότι η Κίνα προσφέρει ένα εναλλακτικό μοντέλο ανάπτυξης για τα παγκόσμια έθνη του Νότου;

VIJAY PRASHAD: Πιστεύω ότι το ζήτημα των οδών ανάπτυξης είναι πολύ σοβαρό. Για πολλά χρόνια η ιδέα ήταν ότι η Δύση θα παρείχε βοήθεια σε χώρες, με τις οποίες είναι συνδεδεμένη. Σου δίνουμε χρήματα, αλλά αγοράζεις τα αγαθά μας με αυτά. Είναι σχεδόν σαν να δίνουν πίστωση. Αλλά τώρα είναι χρεωμένες σε εσάς και θα αγοράσουν τα προϊόντα σας και ούτω καθεξής. Αυτό ήταν το δυτικό μοντέλο εξωτερικής βοήθειας τα αμέσως χρόνια μετά την αποικιοποίηση. Η Παγκόσμια Τράπεζα θα παρείχε μερικά δάνεια, και μπορείτε να κατασκευάσετε κάποια υποδομή και να δείτε πώς θα πάει. Αλλά φυσικά ήταν όλα δεσμευμένη βοήθεια, δεν ήταν αληθινή.

Wuhan neighborhood committees made up of Chinese Communist Party members and volunteers distribute free groceries door to door to residents in Wuchang District of Wuhan, Hubei Province, Feb. 9, 2020. (Xinhua)

Wuhan neighborhood committees made up of Chinese Communist Party members and volunteers distribute free groceries door to door to residents in Wuchang District of Wuhan, Hubei Province, Feb. 9, 2020. (Xinhua)

Τότε οι Ιάπωνες είχαν μια άλλη θεωρία που ονομαζόταν θεωρία για τις ιπτάμενες χήνες, ότι σε κάθε περιοχή του κόσμου υπάρχει μια “χήνα μολύβδου” και οι άλλες χήνες βρίσκονται σε αυτό το σχηματισμό V. Η χήνα μολύβδου έχει την πιο προηγμένη τεχνολογία. Και καθώς εξελίσσεται τεχνολογικά, μεταφέρει την προηγούμενη τεχνολογία στην επόμενη χήνα. Και πάει ξανά και ξανά. Έτσι, αν η πιο προηγμένη τεχνολογία είναι 5G, τότε μπορείτε να μεταφέρετε επεξεργάσιμο λίθιο στην επόμενη χήνα. Κατά κάποιο τρόπο. Νομίζω ότι αυτή τη στιγμή το μοντέλο της ιπτάμενης χήνας είναι το πιο σημαντικό που έχουμε στο τραπέζι. Αυτό που κάνουν οι Κινέζοι είναι ουσιαστικά το μοντέλο των ιπτάμενων χηνών. Ξέρεις, θα ήταν καλύτερα για σένα να επεξεργαστείς το λίθιο στη Βολιβία. Αλλά, προχωρούμε τώρα στην ψηφιακή φάση, στην επόμενη φάση της τεχνολογίας και ούτω καθεξής. Αυτό είναι ένα μοντέλο ιπτάμενων χηνών, και είναι πολύ καλύτερο από το δυτικό μοντέλο βοήθειας, το οποίο ουσιαστικά άφηνε φτωχότερα έθνη στην εξόρυξη του μεταλλεύματος. Το δυτικό μοντέλο βοήθειας είπε ότι θα σκάψουμε το μετάλλευμα, θα το επεξεργαστούμε και θα αναπτύξουμε τις νέες τεχνολογίες, και θα έχουμε πνευματική ιδιοκτησία. Θα τα πάρουμε όλα και δεν θα πάρεις τίποτα. Όσο περισσότερο από το δυτικό μοντέλο ακολουθείτε, τόσο πιο ανισόρροπος γίνεται ο κόσμος. Και υπάρχει ένα πρόβλημα αν μια χώρα έχει όλο το πλεόνασμα και όλες οι άλλες χώρες είναι όλες χρεωμένες. Πώς ανακυκλώνετε το πλεόνασμα; Δεν υπάρχει μηχανισμός ανακύκλωσης του πλεονάσματος. Η άποψή μου αφορά το ζήτημα της ανάπτυξης και το ζήτημα των μακροοικονομικών θεμάτων. Χρειαζόμαστε μια ισχυρή διεθνή συζήτηση για τη δημιουργία ενός καλύτερου μηχανισμού ανακύκλωσης πλεονασμάτων. Η Γερμανία έχει πλεόνασμα. Η Ελλάδα έχει έλλειμμα. Πώς πάει το γερμανικό πλεόνασμα στην Ελλάδα; Δεν είναι ότι είναι γερμανικά λεφτά. Απλά είναι ο τρόπος που λειτουργεί ο καπιταλισμός. Ένα μέρος οικειοποιείται περισσότερο πλούτο.

Οι Κινέζοι, μου φαίνεται από την άποψη του διεθνούς εμπορίου, έχουν πάρει τη θέση: ναι, αυτό το εμπόριο μας έχει ωφελήσει, έχουμε τεράστια πλεονάσματα τρεχουσών συναλλαγών, και τώρα θα ανακυκλώσουμε το πλεόνασμα κατασκευάζοντας δίκτυα μεταφορών. Νομίζω ότι είναι πολύ πιο παραγωγικό από αυτό που βλέπει κανείς από το μοντέλο ξένης βοήθειας. Αλλά είναι ακόμα ανεπαρκές. Πρέπει ακόμη να διεξαγάγουμε δημόσια συζήτηση. Ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος ανακύκλωσης του πλεονάσματος; Θα δώσω ένα παράδειγμα. Δεν θα έπρεπε τα πλεονάσματα να ανακυκλώνονται πιο δημοκρατικά; Αυτή τη στιγμή η κινεζική κυβέρνηση θα πει ότι πρέπει να χτίσουμε έναν δρόμο εδώ, ή ένα τρένο εκεί. Πιστεύω ότι πρέπει να προχωρήσουμε στο στάδιο όπου έχουμε περιφερειακούς οργανισμούς, παγκόσμιους οργανισμούς, που αποτελούν μηχανισμό συζήτησης. Ξέρεις, είναι η ανατολή του ήλιου, το ηλιοβασίλεμα. Όταν χτίζεις μια σιδηροδρομική γραμμή, η πόλη κατά μήκος της σιδηροδρομικής γραμμής ανθίζει. Η πόλη κατά μήκος του μέρους που δεν χτίστηκε η γραμμή πεθαίνει. Αλλά αυτό δεν είναι δίκαιο. Απαιτεί ένα είδος περιφερειακής σκέψης για την ισότητα, για την οποία απαιτούνται δημόσιοι οργανισμοί που θα είναι σε θέση να λαμβάνουν αποφάσεις για την ανακύκλωση του πλεονάσματος. Δεν μπορείτε να το αφήσετε σε μία χώρα. Εννοώ, η Κίνα κάνει αξιοθαύμαστη δουλειά σε αυτό. Αλλά αυτό δεν μπορεί να αφεθεί σε μία χώρα με πλεονάσματα για να καθορίσει τον τρόπο ανακύκλωσης του πλεονάσματος. Πρέπει να προωθήσουμε τη συζήτηση.

QIAO: Τα τελευταία χρόνια, έχουμε δει μια εντατικοποίηση της επιθετικότητας των ΗΠΑ κατά της Κίνας: η αποκαλούμενη εστία προς την Ασία, η επέκταση των αμερικανικών βάσεων γύρω από την Κίνα, τα όπλα που συναλλάσσονται με τις γειτονικές χώρες της Ασίας και η στρέβλωση των μέσων ενημέρωσης σχετικά με την Κίνα. Γιατί νομίζετε ότι οι Η.Π.Α. εντείνουν αυτή την πολιτική, στρατιωτική και στα μιντιακή επιθετικότητα; Και με αυτές τις αυξανόμενες εντάσεις, βλέπετε την πιθανότητα αυτού που κάποιοι αποκαλούν “άξονα αντίστασης” ενάντια στην ηγεμονία των ΗΠΑ;

VIJAY PRASHAD: Ας πάρουμε λοιπόν το πρώτο μέρος της ερώτησης. Είναι αλήθεια ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες χρησιμοποιούν οποιοδήποτε είδος ανάσχεσης για να επιβραδύνουν την ανάπτυξη της Κίνας και να εμποδίσουν την Κίνα να έχει επιρροή στον κόσμο. Τη δεκαετία του 1990 και τις αρχές της δεκαετίας του 2000, οι ΗΠΑ ανάγκασαν δύο φορές την κυβέρνηση της Ιαπωνίας να επανεξετάσει τη συναλλαγματική ισοτιμία του δολαρίου-γιέν. Έχει προσπαθήσει να το κάνει αυτό με την Κίνα επανειλημμένα. Αλλά η Κίνα έχει πει, δεν πρόκειται να το κάνουμε. Έχουν αναπροσαρμόσει τα ποσοστά με το κινεζικό γουάν, αλλά η Κίνα ήταν λιγότερο πρόθυμη, λιγότερο εύκαμπτη από τους Ιάπωνες. Και αυτό πραγματικά ενόχλησε τους Αμερικανούς, ότι η Κίνα βασικά δεν έχει υποχωρήσει στην πίεση των ΗΠΑ.

Βλέπετε λοιπόν πολλούς τρόπους να “περικυκλώνουν” την Κίνα. Πιο πρόσφατα, η κυβέρνηση Τραμπ αποκάλυψε τη στρατηγική Ινδο-Ειρηνικού, η οποία είναι βασικά μια προσέγγιση ΗΠΑ-Ινδίας-Αυστραλίας σε αυτό. Δίνουν αυτές τις επιχορηγήσεις για την Πρόκληση της Χιλιετίας σε χώρες, ως έναν τρόπο να κάνουν τις χώρες να ενταχθούν στη στρατηγική Ινδο-Ειρηνικού. Έτσι, οι Ηνωμένες Πολιτείες προσπαθούν να δημιουργήσουν διάφορες θεσμικές δομές. Αυτό είναι από τη μία πλευρά.

Venezuelan President Nicolas Maduro greets a delegation of Chinese medical experts in Caracas, Venezuela, April 8, 2020. (Source: Venezuelan Government via Xinhua)

Venezuelan President Nicolas Maduro greets a delegation of Chinese medical experts in Caracas, Venezuela, April 8, 2020. (Source: Venezuelan Government via Xinhua)

Δεν πιστεύω ότι υπάρχει ένας άξονας αντίστασης, και προσωπικά δεν ενδιαφέρομαι για αυτή τη γλώσσα επειδή πιστεύω ότι οι μηχανές πρέπει να μετριαστούν, όχι να φουσκωθούν. Πιστεύω ότι η προσέγγιση που υιοθέτησαν πολλές από αυτές τις κυβερνήσεις, η κυβέρνηση της Βενεζουέλας, η κινεζική κυβέρνηση, η κυβέρνηση της Κούβας — ήταν πολύ νηφάλια. Βασικά λένε, κοίτα, δεν θέλουμε σύγκρουση. Η κυβέρνηση της Βενεζουέλας λέει: θέλουμε το καθεστώς κυρώσεων να τελειώσει, δεν θέλουμε σύγκρουση. Οι Κινέζοι δεν θέλουν σύγκρουση. Θέλουν να τελειώσει αυτό. Νομίζω ότι είναι λάθος να απορροφήσουμε την αρνητική ενέργεια των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων και μετά να επιστρέψουμε και να πούμε, όχι, αντιστεκόμαστε. Δεν είναι έτσι, για δύο λόγους. Το ένα είναι ότι πιστεύω ότι οι χώρες αυτές γνωρίζουν πλήρως ότι δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν μια στρατιωτική αντιπαράθεση με τις Ηνωμένες Πολιτείες, μια πραγματική αντιπαράθεση. Οι ΗΠΑ έχουν τεράστια στρατιωτική ικανότητα. Κανένας Κινέζος αξιωματούχος δεν το θέλει αυτό. Το ίδιο και στη Βενεζουέλα. Ακόμα και οι ηγέτες της αντιπολίτευσης, Falcón, Capriles. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι, όταν οι Η.Π.Α. στέλνουν πολεμικά πλοία, όλοι λένε, να το στέλνουν πίσω. Δεν τα θέλουμε. Κανείς δεν το θέλει αυτό. Οπότε είναι λάθος να χρησιμοποιείς τέτοια γλώσσα. Δεν είμαι ενθουσιασμένος με αυτό, ακόμα και με τη φιλοπόλεμη συμπεριφορά των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.

Ο δεύτερος λόγος που είναι λάθος είναι ότι στην πραγματικότητα δεν είναι το μέλλον που θέλουμε να χτίσουμε. Δεν προσπαθούμε να χτίσουμε ένα κάστρο με μια τάφρο γύρω του. Θέλουμε να οικοδομήσουμε την ανθρωπότητα. Δεν θέλουμε να έχουμε εκατό χρόνια έντασης μεταξύ διαφορετικών περιοχών του κόσμου. Δεν πρόκειται για πόλεμο του κινεζικού λαού εναντίον του αμερικανικού λαού. Πρόκειται για έναν πόλεμο μεταξύ του ιμπεριαλισμού και του μέλλοντος. Και νομίζω ότι αν αποδεχτείτε τους όρο άξονα αντίστασης, τότε αποδέχεστε τους όρους των ιμπεριαλιστών. Απορρίπτουμε αυτήν τη σύγκρουση. Θέλουμε να οικοδομήσουμε το μέλλον. Και το μέλλον είναι ένα μέλλον σοσιαλισμού χωρίς συγκρούσεις. Νομίζω ότι το σημαντικό που πρέπει να πούμε είναι ότι δεν θέλουμε να δεχτούμε αυτό το ιμπεριαλιστικό πλαίσιο.

Προσπαθούμε να οικοδομήσουμε την ανθρωπότητα και αυτός είναι ο στόχος μας. Και πιστεύω ότι οποιαδήποτε στάση που αντιτίθεται στο σχέδιο της οικοδόμησης της ανθρωπότητας είναι λάθος. Επομένως, πιστεύω ότι η υπονόμευση των ανθρώπων στις Ηνωμένες Πολιτείες ή στην Ευρώπη είναι λάθος στάση. Εννοώ, αυτοί είναι άνθρωποι που παλεύουν στον δικό τους κόσμο. Ξέρετε, πρέπει να συμμαχήσουμε με όλους τους λαούς στον κόσμο ενάντια σε αυτό το σύστημα, το οποίο είναι ένα εγκληματικό σύστημα. Πιστεύω ότι ο γνήσιος διεθνισμός, η πραγματική συμπόνια, γνωρίζουμε ότι αυτές οι σοσιαλιστικές χώρες ενδιαφέρονται γι’ αυτό.

Γνωρίζετε τον λόγο για τον οποίο η Κίνα ενδιαφέρθηκε τόσο πολύ για την Ιταλία, έστειλε προμήθειες και ούτω καθεξής; Είναι επειδή όταν η Κίνα αντιμετώπιζε τον σεισμό του Σιτσουάν, Ιταλοί γιατροί ήρθαν εκεί. Μόνο λίγοι, που δεν στάλθηκαν από την κυβέρνηση. Δεν ξέρω τι τους έφερε εκεί, αλλά κάποιοι Ιταλοί γιατροί, Πακιστανοί γιατροί, ήρθαν να βοηθήσουν. Και ο ρόλος τους τονίστηκε στα κινεζικά ΜΜΕ: ήρθαν να μας βοηθήσουν. Η Κίνα δεν έγινε εθνικιστική και λέει ότι εμείς οι Κινέζοι επιβιώσαμε μόνοι μας. Όχι, όταν υπήρχε πρόβλημα στην Ιταλία, δεν ήταν δύσκολο να πουν να στείλουμε προμήθειες. Προσπαθούμε να οικοδομήσουμε αυτό το είδος ανθρωπιάς. Δεν προσπαθούμε να οικοδομήσουμε ανταγωνιστικούς εθνικισμούς. Ο αντιιμπεριαλισμός δεν είναι σχέδιο ανταγωνιστικών εθνικισμών. Ο αντιιμπεριαλισμός είναι η ανθρωπότητα ενάντια στον ιμπεριαλισμό. Αυτό είναι πραγματικά θεμελιώδες. Δεν είναι μόνο μια ηθική πλευρ’α για έναν σοσιαλιστή. Αλλά νομίζω ότι είναι απλά κάτι που φαίνεται σωστό. Δεν είμαι ενθουσιασμένος με τον σοβινισμό. Ναι, είμαι εθνικιστής σοσιαλιστικού τύπου, αλλά όχι εθνικιστής με αυτόν τον άσχημο τρόπο. Πιστεύω στο δικαίωμα των χωρών στην εθνική αυτοδιάθεση και ούτω καθεξής. Όλα αυτά. Όχι με αυτόν τον στενό, αποξηραμένο τρόπο. Δεν χρειάζεται να είμαστε ο εχθρός. Να είμαστε το μέλλον, όχι ο καθρέφτης του εχθρού.

Previous
Previous

Después de Occidente: la solidaridad internacionalista de China en tiempos de coronavirus

Next
Next

Como o socialismo chinês está derrotando o surto de coronavírus